En ik herinner me Titus Broederland is een poëtische roman gepubliceerd in 2016 en dit boek is geschreven door Auke Hulst (1975). Hulst heeft in totaal negen boeken geschreven, zoals bijvoorbeeld Slaap Zacht Johnny Idaho en Wolfskleren. Hulst is opgegroeid in Denemarken en heeft Audiovisuele Kunst, Engels, en Nederlands gestudeerd in Nederland. Hij publiceerde zijn eerste boek in 2006, Jij en ik en alles daartussenin. Mijn grootste vraag over dit boek, is: wat maakt En ik herinner me Titus Broederland een poëtische roman? 

Om deze vraag te kunnen beantwoorden moet als eerst duidelijk worden wat poëzie eigenlijk poëzie maakt. De website Poëzie Verrijkt beschrijft poëzie als ‘een taaluiting waarbij een grote nadruk ligt op klank en beeldspraak’, maar ook als ‘een ongrijpbare esthetische ervaring.’ Arjan Jonker schrijft dat niks toevallig of willekeurig is in poëzie, dat elk woord een reden heeft. 

Allereerst zijn er in En ik herinner me Titus Broederland vormen van beeldspraak te herkennen. Zo heb je dit voorbeeld, een citaat van wanneer de hoofdpersoon aan het terugkijken is op zijn tijd met zijn tweelingbroer Titus:"Als een mens de som van zijn herinneringen is, dan zijn we allemaal door onszelf bedacht; uit momenten aaneengelijmd.” Wij zijn wie wij zijn door onze herinneringen. Hier wordt gezegd dat wij door onszelf zijn bedacht omdat het onze eigen herinneringen zijn, allemaal als momenten aaneengelijmd en in elkaar gezet. 

Er zijn veel vormen van poëzie. Bijna alle poëtische zinnen die in En ik herinner me Titus Broederland voorkomen zijn dynamisch, wat betekent dat ze aan geen regels gebonden zijn. Dit is juist heel mooi, omdat op deze manier niets hetzelfde is. Er zijn een aantal elegieën, zoals “Ik was niet langer aanwezig in de wereld, te licht en te zwaar tegelijk, erboven zwevend, begraven. Als ik diep nadenk, dreg ik hooguit wat vage beelden op. Hoe ik dwaalde door een spookachtig moeras en naar mijn handen keek, alsof die me iets te zeggen hadden.” De naamloze hoofdpersoon die af een toe naar zichzelf verwijst met Brae denkt hier terug aan een dood en uit zijn gevoelens van verlies. Bijvoorbeeld, over hoe zijn bestaan op de wereld niet meer echt voelt omdat hij de veranderingen in zijn leven nog niet heeft verwerkt, waardoor hij ook niet verder kan in zijn avontuur. 

Een ongrijpbare esthetische ervaring is een ervaring die zo mooi is of lijkt, dat je je dit niet kan voorstellen. Een voorbeeld van een ongrijpbare esthetische ervaring in deze wereld lijkt me het moment aan het einde van het boek wanneer de lezer zich begint te beseffen dat Titus naar de overkant wil lopen, door het water en wad, vanaf het eiland waar Titus en Brae zich nu bevinden. De broers krijgen een discussie die uitloopt in een ruzie waardoor ze afscheid van elkaar nemen als Titus besluit te gaan lopen. De emoties van Brae op dit moment zijn ontzettend hoog en zijn gedachtes en innerlijke gesprekken zijn ontzettend mooi, bijvoorbeeld deze zinnen: “Ik moest ernaartoe, dat wist ik. Ik moest hem redden. Dit keer moest ik hém redden. Maar redde ik hem niet altijd al, door met hem mee te gaan? Of doodde ik hem juist beetje bij beetje? Ik stond met moeite op, krachteloos, liep een stukje het water in en kwam direct weer aan land, waar ik wankelend ijsbeerde en om de paar seconden de kijker op hem richtte. Help hem, zei ik, eerst in mezelf, toen hardop. Maar in plaats van te gaan, riep ik zijn naam over het wad. Titus!” De opbouw voor dit stuk gaat zo snel en de lezer heeft al een idee wat er zo zou gaan kunnen gebeuren, maar je wilt je het niet voorstellen, dus raak je een beetje in paniek en lees je op je hoogste leestempo de zinnen door, hopend op de goede versie van jouw idee voor het einde. 

Wat En ik herinner me Titus Broederland een poëtische roman maakt, is de mooie beeldspraak, de vaak hetzelfde maar toch anders voelende dichtersvormen, maar ook de ongrijpbare esthetische ervaringen. Hulst heeft een prachtig boek geschreven dat zeker aan deze beschrijving voldoet. 

Bronnenlijst: 

Jonker, A., Jonker, A., Jonker, A., Jonker, A., & Jonker, A. (z.d.). Poëzieblog. Arjan Jonker. https://arjanjonker.nl/category/poezieblog/ 

Wat is esthetica? (z.d.). Tilburg University. https://www.tilburguniversity.edu/nl/over/schools/tshd/departementen/dfi/wijzer/esthetica 

Poëzie verrijkt het leven. (z.d.). Poëzie verrijkt het leven – Informatie over dichters, gedichten en poëzie in z’n algemeen. https://www.poezieverrijkt.nl